Het eerste Wide Body Airplane: Boeing 747

 

Het eerste Wide Body Airplane: Boeing 747

'A First Time for Everything' is een korte serie over het feit dat dingen die nu alledaagse gebeurtenissen zijn, ergens moesten beginnen. In deze vierde editie  de komst van de widebody.

De Boeing 747

Kort na de opening van de nieuwe luchthaven Schiphol in april 1967 besloot KLM de Boeing 747 aan te schaffen om tegemoet te komen aan de stroom reizigers die zij in de jaren zeventig naar hun bestemming verwachtte te vervoeren. Dit betekende onmiddellijke verandering voor het jonge Schiphol. In 1969 werd een "kop" uitgerust voor de 747 aan het einde van de C-pier bevestigd. De kans die deze verandering bood, werd aangegrepen om erachter te komen wat het beste aantal aviobruggen zou zijn. Het bleek dat er heel weinig verschil was tussen het gebruik van twee of drie aviobruggen, dus kozen ze voor twee.

De komst van de 747

De 747 was een uitzonderlijk vliegtuig voor zijn tijd en zijn capaciteit van 353 passagiers, in de KLM-constellatie, was een enorme sprong voorwaarts vergeleken met het grootste vliegtuig dat KLM op dat moment in gebruik had. Dit had allerlei gevolgen voor de afhandeling, de bemanning, het onderhoud en de catering. Ook Schiphol moest zich aanpassen en al met al gingen enkele jaren van voorbereidingen vooraf aan de komst van de 747.

KLM PH-BUA

KLM nam de PH-BUA, de “Mississippi”, op 31 januari 1971 in ontvangst, met de nodige ceremonie. Onder de opgewonden blik van pers, passagiers, KLM-directeuren en vele anderen landde het vliegtuig om 10:45 uur op een mistig Schiphol na een non-stop vlucht van 10 uur vanuit Seattle.

Wegwerpservies deed zijn intrede

De processen in de cabine ondergingen in de 747 flinke veranderingen. De catering kwam op nieuwe dienbladen en serviesgoed, en eenmalig of wegwerpservies deed zijn intrede in de economy class. Dienbladen werden zo ontwikkeld dat het serviesgoed als legoblokjes in elkaar kon passen. Het cabinepersoneel telde dertien en door strikte nieuwe werkmethoden kon het hele vliegtuig door een bemanning van deze omvang worden gedekt. De purser nam meer personeelsgerelateerde taken op zich en raakte minder direct betrokken bij passagiers. Voortaan werd de rol van purser meer die van cabinepersoneelmanager.

Doe net alsof je passagiers bent

Er werd veel geoefend in de dagen voorafgaand aan de eerste commerciële vlucht naar New York op 14 februari 1971. Bemanning en vliegtuig werden op de proef gesteld, zowel op de grond als in de lucht, waarbij het vliegtuig een groot aantal KLM-medewerkers die zich als vrijwilliger hadden aangemeld als passagiers. Niets werd aan het toeval overgelaten.

Hoeveel auto's passen er in een Boeing 747?

De eerste Boeing 747 kwam in 1971 bij de KLM-vloot. Iedereen wist dat dit destijds het grootste passagiersvliegtuig ter wereld was, maar hoe groot was het eigenlijk? De beste manier om dit duidelijk te maken, was door het naast iets bekends te plaatsen, iets dat de verhoudingen illustreerde. KLM kwam in januari 1969 met een slimme oplossing.

De omtrek van een 747 is op ware grootte geschilderd op het perron bij de oude Schipholterminal, nu Schiphol Oost. De contourlijn werd 40 cm breed geverfd en 100 kilo witte verf werd gebruikt om de 375 meter lange omtrek van het silhouet te voltooien. Twee schilders deden het werk.

46 DAF-wagens

En toen kwam de slimme oplossing in de vorm van zes trailers met in totaal 46 auto's. Deze waren afkomstig van Van Doorne's Automobiel Fabrieken in Eindhoven, beter bekend als DAF. Deze autootjes zijn een nationale schat in Nederland. Alle modellen waren uitgerust met een zogenaamde "variomatic" - een automatische versnellingsbak met een 'smart shift' die als enige doel had om de auto achteruit te laten rijden. Dat gaf de DAF nog een uniek kenmerk: je kon hem net zo snel achteruit rijden als vooruit. In 1969 was DAF de laatste Nederlandse fabrikant die nog auto's van het eigen merk produceerde en de zaken liepen hoog op. Het was dan ook niet verwonderlijk dat DAF graag een rol wilde spelen in de fotoshoot van KLM.

Toen het lakwerk klaar was en alle auto's op hun plek geparkeerd stonden, was het tijd om de foto te maken. Maar dat was geen gemakkelijke taak. Het uitzicht vanaf de oude verkeerstoren was niet goed genoeg, en ook een hoogwerkerplatform bleek niet geschikt. En dus werd er een helikopter gecharterd om dit opmerkelijke beeld vast te leggen.

Geweldige PR-stunt

De afdeling Public Relations van KLM stuurde de foto naar de pers en hij werd prompt gepubliceerd door bijna elke Nederlandse krant (en dat waren er veel meer in de loop van de dag). De in het archief opgeslagen knipsels geven weer hoezeer de 747 tot de verbeelding sprak, mede doordat de DAF zo'n krachtig icoon in Nederland was. Kortom, dit KLM-initiatief was een mooie PR-stunt voor beide transportsectoren.

Een vliegtuig voor 1 euro

Stel je de verbazing voor van de mensen die langs het Kosterverloren-kanaal in Amsterdam woonden, toen ze op 16 december 2004 de romp van een Boeing 747-200 op schepen voorbij zagen drijven. De PH-BUK “Louis Blériot” was onderweg naar het Aviodrome Aviation Theme Parkeer in Lelystad, dat het KLM-toestel had gekocht voor de symbolische prijs van 1 euro. De jumbo is nog steeds te zien op deAviodromevandaag. Hier is wat meer van zijn geschiedenis.

Boeing 747, de PH-BUK

Na zijn eerste commerciële vlucht in 1969, bleef dit beroemde viermotorige vliegtuig in dienst tot 2003. In die tijd legde het maar liefst 98 miljoen kilometer af in meer dan 100.000 vlieguren. Dit specifieke model van de Boeing 747-200, vernoemd naar Louis Blériot, de Fransman die in 1909 de eerste oversteek van het Kanaal van Frankrijk naar Engeland voltooide, is een "combivliegtuig", wat betekent dat het een laadruim aan de achterkant en een passagierscabine heeft. vooraan.

Karin van de Wiel / Shutterstock.com

Spectaculaire prijs

Helaas was de symbolische prijs van 1 euro niet voldoende om het transport van het vliegtuig te dekken, wat neerkwam op een totaal van 600.000 euro! Dit geld is gedoneerd door goede doelen, technologieliefhebbers en voormalig cabinepersoneel. In augustus 2004 begon een team van technici met de ontmanteling van het vliegtuig. Gelukkig hadden velen zich vrijwillig aangemeld om te helpen bij het losdraaien van de ontelbare schroeven en moeren van het vliegtuig, waardoor de kosten laag bleven.

Project van vier maanden

De Boeing was te groot om op Lelystad Airport te landen, dus besloot het team hem over water te vervoeren. De kanalen waren echter te smal voor de vleugels van de jumbo, waardoor ook deze samen met de staart en het landingsgestel uit de romp moesten worden gehaald. Dit alles was vrij uniek, want KLM ontmantelt meestal geen vliegtuigen, maar met behulp van handleidingen en experts is het vliegtuig uit elkaar gehaald, te beginnen met de brandstoftanks. Nadat de reservoirs volledig waren geleegd en gelucht, kregen monteurs toegang tot de 300 bouten per vleugel die moesten worden losgedraaid. Dit deel van de opdracht werd verder bemoeilijkt door het feit dat ook de hydraulische en elektrische systemen moesten worden losgekoppeld.

Er waren drie kranen nodig om de zware vleugels van de romp te tillen. Voor het transport zijn speciale kraanarmen gebruikt.

Spectaculaire verzending

De ontmantelde Boeing werd midden in de nacht dwars door delen van Amsterdam verscheept via de Ringvaart en Kostverlorenvaart naar het IJ bij Amsterdam Centraal Station en vervolgens naar Harderwijk. Het is echt een indrukwekkende prestatie om een ​​vliegtuig te vervoeren dat 70 meter lang en meer dan 19 meter hoog is. Zelfs nadat alles was afgebroken, was het een echte uitdaging om de verschillende secties veilig naar het Aviodrome te krijgen.

Foto's: Frank van der Werff

Het laatste deel van de reis werd over de weg afgelegd. En als de 747 eenmaal zijn bestemming had bereikt, moest hij natuurlijk volledig opnieuw in elkaar worden gezet, als een enorme modelbouwset voor experts. Het vliegtuig is te zien op deAviodrome tot op de dag van vandaag!

Dag Boeing 747-400; Stad Bangkok

De stad Bangkok is de oudste nog in gebruik zijnde Boeing 747 bij KLM. Dit vliegtuigtype heeft een iconische status in de luchtvaartgeschiedenis. De Boeing is in 1989 vanuit Seattle in Amsterdam aangekomen en heeft inmiddels een aanzienlijk aantal passagiers vervoerd. Maar nu is het tijd om afscheid te nemen. Boeing 747-400 City of Bangkok zal binnenkort zijn laatste vlucht vliegen na bijna 30 jaar trouwe dienst.

Ik had het geluk om te mogen zien hoe deze “krat” zijn laatste onderhoudsbeurt onderging. Er is niets beters voor een stagiair dan rond een vliegtuig te mogen snuffelen. Elke keer als ik een hangar binnen ga (ik laat het klinken alsof ik elke week ga, maar het was pas mijn derde keer) begint mijn KLM-blauwe hart een beetje sneller te kloppen. Hoe bizar is het dat zo'n enorme machine de lucht in kan komen. Dit vliegtuig weegt ongeveer 178.750 kilogram. Het is nu helemaal leeg. Waar normaal gesproken 408 passagiers zouden zijn, plus cockpit- en cabinepersoneel, is er niemand. De Boeing 747-400 staat in Hangar 11 voor onderhoud.

Boeing 747-400 feiten:

• Spanwijdte: 64,44 m (een voetbalveld is tussen 64 m en 75 m breed, zo breed is een Boeing 747-400).
• Lengte: 70,67m
• Kruissnelheid: 920 km / u
• Bereik: 12.900 km
• Aantal passagiers: 408
• In dienst bij KLM sinds juni 1989
• Deze machine heeft in totaal 134.279 uur in de lucht doorgebracht en 18.024 starts uitgevoerd (en gelukkig ook 18.024 landingen). Dit staat gelijk aan 15,7 jaar non-stop vliegen!

Stel je voor dat als de gemiddelde bezettingsgraad over alle 29 jaar 80% was, met 408 stoelen aan boord, je zou uitkomen op (0,8 x 408) x 18.024 = 5.883.033,6. Dat zijn bijna 6 miljoen passagiers die door de jaren heen door dit vliegtuig zijn vervoerd. Berlijn heeft ongeveer 6 miljoen inwoners.

Stad Bangkok

Er is iets in dit vliegtuig dat je in geen ander zult vinden, namelijk een plaquette, ik neem aan dat je het zou noemen, waarop staat: 'Gepresenteerd aan KLM Royal Dutch Airlines door Bangkok Metropolitan Administration ter gelegenheid van de eerste aankomst van dit vliegtuig genaamd THE CITY OF BANGKOK in Thailand, april 1991. "

Een vliegtuig een naam geven

Maar er gebeurde ook iets speciaals in Amsterdam. Op 1 juli 1989 werd de stad Bangkok genoemd door negen Thaise monniken uit het 100 jaar oude klooster in het district Laksi. Dit is dezelfde wijk waar het KLM Catering- en crewhotel in Bangkok is gevestigd. De uitreiking vond plaats in Hangar 11 op Schiphol Oost. Meer dan 200 mensen waren aanwezig en er werd een speciale Thaise maaltijd voor de monniken bereid. Ik heb eeuwen besteed aan het zoeken naar de exacte plek waar de monniken het vliegtuig doopten, maar ik denk dat de inkt vervaagd moet zijn, want ik kon het niet vinden.

Flat in zaken

Collega's gaven me een rondleiding door het binnenland, van de cockpit tot het slaapgedeelte voor de bemanning. ​Je wist toch dat de bemanning tijdens lange vluchten aan boord slaapt?) Een snelle blik in de cockpit en een moment in de CO-CO-stoel - dit was vooral goed, want mijn naam is Coco. Om veiligheidsredenen mogen we deze foto helaas niet met u delen.

Heerlijk plat liggen in World Business Class; prachtig, maar helaas bleef het vliegtuig in de hangar, anders was ik daar graag gebleven. Het voelde heel bijzonder om dit allemaal als simpele stagiair te mogen doen. Niet iedereen krijgt de kans om zo dicht bij een vliegtuig te zijn, laat staan ​​om er een te worden rondgeleid. Ik voelde me een vliegtuigfanaat, hoewel ik altijd al van vliegtuigen hield - als ze me naar mijn bestemming en weer naar huis brengen. Maar dat is nu veranderd. Ik kan vrij gemakkelijk zeggen dat ik de beste stage heb.

Als je deze koningin van de lucht nog een keer wilt zien, zal de Boeing 747-400 City of Bangkok op 25 november voor de laatste keer opstijgen en op 26 november landen.

* De Boeing 747-vloot wordt de komende jaren vervangen door de Boeing 777 en de 787 Dreamliner. Deze nieuwere vliegtuigen verbruiken minder brandstof en minder CO2. In 2020 willen we 20% minder CO2-uitstoot genereren dan in 2011.