Wat waren de beroemdste vliegtuigen van KLM?

KLM is een van de weinige luchtvaartmaatschappijen die haar 100-jarig bestaan ​​heeft gevierd. Het is niet verwonderlijk dat het met deze lange operationele geschiedenis veel verschillende vliegtuigtypes in zijn vloot heeft gezien. Dit artikel werpt een korte terugblik op enkele van de belangrijkste tijdens zijn groei. Er zijn er veel te veel om ze allemaal op te noemen, dus we kiezen er een paar - voel je vrij om anderen later in de comments te bespreken.

Onlangs is KLM in verband gebracht met haar 747-400's, maar er is een lange, gevarieerde vlootgeschiedenis tot nu toe. 

Douglas DC-2

De Douglas DC-2 was zeker niet het eerste vliegtuig van KLM, maar betekende wel de uitbreiding van haar langeafstandsroutes. Het was het eerste volledig metalen vliegtuig van de luchtvaartmaatschappij, geïntroduceerd in 1934. Douglas had zijn prototype DC-1 pas in 1933 gelanceerd, waardoor KLM een zeer vroege gebruiker was van dit nieuwe concept in vliegtuigontwerp. KLM was Douglas' eerste klant in Europa.

De eerste DC-2 was de PH-AJU "Uiver". Deze arriveerde in september 1934 over zee vanuit de VS en werd geassembleerd op Waalhaven Airport. KLM bestelde nog eens 17 DC-2's. Deze begonnen een veel snellere route naar de Indonesische koloniën dan de vorige Fokker-vliegtuigen konden bieden. Met de introductie van betere vliegtuigen in de komende jaren, verhuisden ze later naar Europese diensten. Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog waren op één na alle vliegtuigen buitgemaakt of vernietigd.

KLM's eerste DC-2 arriveerde in 1934 over zee. 

Douglas DC-8

KLM had een lange relatie met Douglas en exploiteerde alle modellen na de DC-2 tot en met de DC-9. Het is de enige luchtvaartmaatschappij die dit heeft gedaan - grotendeels geholpen door de beperkte oplage van de DC-5.

Voor elke luchtvaartmaatschappij is het eerste straalvliegtuig belangrijk, en voor KLM kwam dat met de DC-8. Het eerste vliegtuig arriveerde in maart 1960, genoemd naar de oprichter en voormalig president van de luchtvaartmaatschappij, Albert Plesman. Het begon met de dienst op de route Amsterdam naar New York. KLM herinnert zich het succes van dit vliegtuig (en de Boeing 707, die er al snel bij kwam), en beweert dat het de passagiers- en vrachtcapaciteit bijna verdubbelde en tegelijkertijd de reistijd halveerde.

KLM DC-8. 

KLM exploiteerde 24 DC-8-vliegtuigen en vloog op de meeste langeafstandsroutes totdat de DC-10 en de 747 in de vloot kwamen (vanaf 1971). De laatste DC-8 ging in 1985 met pensioen.

Fokker F70 (en veel eerdere Fokkers)

Het lijdt geen twijfel dat KLM een lange geschiedenis heeft met de Nederlandse fabrikant Fokker. Fokker vond zijn oorsprong tijdens de Eerste Wereldoorlog en ging al snel over op passagiersvliegtuigen. De eerste vliegtuigen van KLM waren van Fokker (de eerste vlucht in 1919 gebruikte een geleased De Havilland DH-16-vliegtuig). Het eerste vliegtuig, de Fokker F.II, had slechts vier passagiers; de F.III verhoogde dit tot vijf.

KLM had tot aan de Tweede Wereldoorlog 18 verschillende Fokker-vliegtuigen voordat ze overstapte naar een meer geavanceerde vloot met de DC-2 en DC-3. De relatie met Fokker was echter nog niet voorbij, met de Fokker 27 Friendship en later het Fokker 28-jet als onderdeel van de KLM-vloot. Deze evolueerden naar de Fokker 50, Fokker 70 en Fokker 100 (geëxploiteerd door KLM Cityhpper).

De Fokker 50 was de laatste van de Fokker turboprops voor KLM. 

De definitieve uittreding uit de vloot van de Fokker 70 in oktober 2017 was dan ook bijzonder belangrijk en maakte een einde aan een lang deel van het KLM-verhaal. De 'Thank You Fokker'-kleurstelling voor de laatste paar vliegtuigen was zeker passend.

KLM schilderde de F70 in een speciale kleurstelling om de lange duurloop met Fooker te herdenken.

De Boeing 747

Natuurlijk moet elke bespreking van het meest opvallende vliegtuig van KLM de 747 omvatten . Dit domineerde jarenlang de langeafstandsvluchten met KLM. 

KLM introduceerde de 747 in 1971. Het eerste toestel was een 747-200, registratie PH-BUA, en kreeg de naam 'Mississippi'. Hetzelfde vliegtuig haalde later de krantenkoppen in november 1973 toen het werd gekaapt op de route tussen Amsterdam en Tokio. Een andere vroege 747-200 PH-BUF genaamd 'The Rhine' haalde ook de ongelukkige krantenkoppen toen het verloren ging bij de verschrikkelijke vliegramp op Tenerife in 1977.

KLM's eerste 747-200, hier te zien in 1988. 

KLM exploiteerde 17 747-200 vliegtuigen en viel met name op door de optie met verlengd bovendek . Slechts twee luchtvaartmaatschappijen (KLM en de Franse luchtvaartmaatschappij Union de Transports Aériens) kozen hiervoor. Het uitgerekte bovendek was een succes en het werd een standaardfunctie van de 747-300.

KLM ging de 747-300 en 747-400 exploiteren. Met inbegrip van zowel passagiers- als vrachtvliegtuigversies, exploiteerde KLM 28 747-400's, met een vloot tot vervroegde pensionering in 2020.

De iconische blauwe 747-400's van KLM vlogen tot 2020. 

Met de pensionering van de 747's wordt de langeafstands-widebodyvloot van KLM vandaag de dag nog steeds gedomineerd door Boeing, met 31 777's in de vloot (zowel de 777-200ER- als de 777-300ER-variant), 13 787-9 en vijf 787-10-vliegtuigen ( en nog vijf in bestelling). Het exploiteert ook Airbus, met zowel de A330-200 als de A330-300 actief.

Voor narrowbodies opereert het alleen Boeing, waarbij de 737-800 domineert. Regionale jets die onder KLM Cityhopper opereren, zijn onder meer de Embraer E175 en E195-E2 .

 

Wat is er met de Boeing 747's van KLM gebeurd?

De Nederlandse luchtvaartmaatschappij en Skyteam-lid KLM was een van de vele luchtvaartmaatschappijen die haar langeafstandsoperaties revolutionair liet veranderen door de iconische Boeing 747-familie. Al met al vloog de Amsterdamse luchtvaartmaatschappij bijna een halve eeuw varianten van de 'Queen of the sky'. Laten we eens kijken naar de relatie met de 747 en waar deze vliegtuigen daarna zijn beland.

KLM heeft vorig jaar kort haar 747's gereactiveerd om vracht te vliegen. 

De 747-200

KLM begon haar relatie met Boeing's iconische viermotorige widebody door de 747-200-versie te vliegen. Volgens gegevens van ch-aviation.com heeft KLM in totaal 17 van deze vliegtuigen gevlogen, die zelf over drie subvarianten waren verdeeld. De meerderheid (10 voorbeelden) behoorde tot de standaard -200 passagiers, met nog eens vijf -200M Combi's.

Ondertussen vermeldt de database van ch-aviation de laatste twee voorbeelden als toegewijde   vrachtschepen. Volgens Planespotters.net hadden beide vliegtuigen een langwerpig bovendek, net als de vijf 'Combi'-vliegtuigen en drie van de standaard 747-200's.

KLM ontving de verschillende 747-200 subvarianten over een periode van 27 jaar, van 1971 tot 1998. Afgezien van de PH-BUF, die werd verwoest tijdens de ramp op Tenerife in 1977 , verlieten ze de luchtvaartmaatschappij tussen 1989 en 2004. Hun volgende operators inclusief Air Atlanta Icelandic, America West Airlines, Corsair, Martinair Holland, Phuket Air en Southern Air.

KLM ontving haar eerste 747-200's in 1971. 

De 747-300

De 747-300 is een vaak vergeten variant van de legendarische jumbojet van Boeing. Boeing produceerde slechts 81 exemplaren, aangezien het snel werd vervangen door de 747-400, die pronkte met winglets, een groter bereik en een glazen cockpit voor twee personen. Desalniettemin exploiteerde KLM nog drie exemplaren, allemaal de -300M Combi-versie.

Combivliegtuigen vervoeren zowel passagiers als vracht, met een grotere nadruk op dit laatste dan standaardconfiguraties. In het bijzonder hebben ze de neiging om het achterste cabinegedeelte te gebruiken als een extra ruimte voor vracht, in plaats van deze uitsluitend benedendeks op te slaan.

De drie 747-300M's van KLM kwamen bij de luchtvaartmaatschappij in 1983, 1984 en 1986. Ze werden genoemd naar Leonardo da Vinci, Sir Geoffrey de Havilland en Sir Frank Whittle. Deze toestellen verlieten KLM na ongeveer twee decennia in 2003 (één) en 2004 (twee). Hun directe bestemmingen waren Phuket Air, Orient Thai Airlines en Surinam Airways.

De drie 747-300M's van KLM hadden een grotere laadcapaciteit. 

De 747-400

KLM ontving zijn eerste 747-400 zes jaar na het eerste exemplaar van de -300, een voorbeeld van de snelheid waarmee het zijn voorganger verving. Het vloog 31 jaar lang voorbeelden van deze variant, waarbij vorig jaar eindelijk het doek viel over zijn relatie met de jumbo. Aanvankelijk was het begin van COVID-19 voor KLM aanleiding om de resterende 747-400's in maart 2020 met pensioen te laten gaan .

Dit kwam minder dan zes jaar nadat de eerste -400's (inclusief wederom voorbeelden van de 'M' Combi-subvariant) KLM verlieten voor de sloop. Dit was echter niet het einde van het verhaal, zo bleek later. Hoewel hun overtollige passagierscapaciteit niet langer nodig was vanwege de grote en plotselinge daling van de passagiersvraag, was vracht een belangrijke markt geworden.

Het einde van de lijn… 

Nu vracht aan belang wint, heeft de Nederlandse luchtvaartmaatschappij de volgende maand gekozen om drie van zijn 747-400M's te reactiveren . Deze bleven nog zes maanden vracht voor KLM vliegen, om uiteindelijk in oktober 2020 voorgoed met pensioen te gaan . Ze verlieten Amsterdam voor opslag, de laatste deed dat in maart . Dit vliegtuig vond al snel een nieuwe operator.

Het is inderdaad onlangs toegetreden tot Bermuda's Longtail Aviation . De andere twee zijn opgeslagen in Tel Aviv en Kansas City. Dit is het geval voor veel ex-KLM 747's, wier dagen geteld zijn, met mogelijk sloop in het verschiet. Ondanks het voortijdige einde, heeft de 747 zeker bijgedragen aan het vormgeven van de langeafstandsoperaties van KLM in zijn 49-jarige ambtstermijn bij de Nederlandse luchtvaartmaatschappij.

 

52 jaar geleden nam Pan Am zijn eerste Boeing 747 . in ontvangst

December 12, 2021

Vorig jaar benadrukten we dat het 50 jaar geleden was dat de Boeing 747 in dienst kwam. Vandaag markeert een andere belangrijke datum voor de Queen of the Skies. Op 12 december 1969 nam Pan American World Airways zijn eerste toestel in dienst om de eerste luchtvaartmaatschappij te worden die in dienst trad met de jumbo.

Met serienummer 19640 voerde de 747-121 zijn eerste vlucht uit op 24 oktober 1969. 

Voldoen aan vereisten

Pan Am-hoofd Juan Trippe zocht een efficiënte manier om 400 passagiers op één vliegtuig te plaatsen. Aanvankelijk dacht hij dat het het beste zou zijn om twee hutten met één gangpad op elkaar te plaatsen. De ingenieurs van Boeing antwoordden echter met het widebody-ontwerp, waarbij gebruik werd gemaakt van een gedeeltelijk tweede dek. 

In 1968 bedroegen de kosten van het programma al $ 1 miljard , wat tegenwoordig ongeveer $ 7,61 miljard is. Uiteindelijk, op 9 februari 1969, voerde het type zijn eerste vlucht uit .

Pan Am introduceerde de 747-100 op 22 januari 1970. Het vliegtuig zou              synoniem worden met de oude luchtvaartmaatschappij en zou een nieuw                      tijdperk van vliegen in de wereld brengen. Voor velen was de eerste keer in een vliegtuig met het type vanwege de betaalbaarheid en mogelijkheden die ermee gepaard gingen.

De 747 rolde voor het eerst van de lopende band op 30 september 1968. 

Een grootse gelegenheid

Iets meer dan een maand voordat de dienst begon, werd 's werelds eerste commerciële widebody geleverd. Duizenden toeschouwers stonden in de rij om de quadjet na de mijlpaal te zien. Registratie N733PA werd ook belast met een reeks demonstratievluchten voor de pers en speciale gasten in New York.

“JFK – Ondanks waarschuwingen voor sneeuwstormen, kwamen op 14 december meer dan 5.000 Pan Am-werknemers en hun gezinnen de eerste 747 van Pan Am bekijken. Ook zij kwamen op korte termijn. Niemand wist tot de late namiddag van 12 december precies wanneer het vliegtuig zou worden geaccepteerd en afgeleverd. Op 15 december om 8 uur gingen 160 medewerkers voor een vlucht van een uur in het vliegtuig. Vanwege het korte tijdschema werden degenen die op de vlucht gingen op de snelst mogelijke manier gekozen', deelt Pan Am Historical Foundation , daarbij verwijzend naar het Pan Am Clipper-magazine via de University of Miami Special Collections.

“Elke afdeling kreeg een bepaald aantal uitnodigingen toegewezen op basis van de totale omvang. De gelukkigen werden willekeurig gekozen door afdelingshoofden. De 747, met voorlopige licentie NP733PA, is nummer zes van de Boeing-productielijn. Het is de eerste van twee 747's die Pan Am zal gebruiken om piloten en boordwerktuigkundigen op te leiden in Roswell, New Mexico. Het arriveerde op 13 december op JFK, na een vlucht van Seattle naar Nassau, waar Robert Blake, de vertegenwoordiger van Pan Am bij Boeing, het formeel accepteerde.” .

Pan Am-stewardessen verwelkomden geselecteerde passagiers na de aankomst van de 747 midden december. Foto: Getty Images

Een lust voor het oog

Degenen ter plaatse beschreven de 747 als zo groot als een kerk. Andere leden van de pers waren kleurrijker met hun taal, zoals de San Francisco Chronicle, die het een 'bolvormige neuswalvis met vleugels' noemde. Ondanks de gemengde mening over het uiterlijk van de productie, waren mensen echter geschokt over de grootte van het vliegtuig en waren ze onder de indruk dat het honderden passagiers kon vervoeren. Deze eenheid kreeg tijdens zijn leven verschillende bijnamen, waaronder Young America, Constitution, Washington, Moscow Express en Pride of the Sea.

De 747-100 had een lengte van 231 ft 10 in (70,66 m), een staarthoogte van 63 ft 5 in (19,3 m) en een spanwijdte van 195 ft 8 in (59,6 m). Vier Pratt & Whitney JT9D's dreven deze eenheid aan voor een kruissnelheid van 490 kn (907 km/u, een maximale snelheid van 507 kn (939 km/u) en een bereik van 5.830 NM (10.800 km).

Met de komst van de 747 was er veel ruimte, zoals te zien is op deze foto van december 1969. Foto: Getty Images

Een nieuwe generatie

Pan Am was aanvankelijk van plan om de 747 op 21 januari commercieel te laten vliegen. De activiteit werd echter vertraagd vanwege technische problemen met het vliegtuig dat zou gaan vliegen. Zo nam de volgende dag een andere jumbo de leiding. Het vervoerde 335 passagiers en 20 bemanningsleden van JFK naar Londen Heathrow om de wereldwijde jumbo-operaties te starten.

Na de eerste levering stroomde de rest binnen. Zo nam TWA zijn eerste twee eenheden op oudejaarsavond 1969 in gebruik. De vervoerder introduceerde het vliegtuig vervolgens op 25 februari 1970.  

 

Pan Am sloeg een nieuwe weg in met de 747 en opende nieuwe marktsegmenten. 

Einde van een tijdperk

Pan Am stopte haar activiteiten op 4 december 1991,                                                                 na een langdurige strijd met financiën . Het jaar daarop zou NP733PA in handen zijn van Trans-Air Services met registratienummer 5N-THG. Het vliegtuig werd op 5 mei 1992 afgeleverd aan het Nigeriaanse leger. Het baanbrekende vliegtuig is inmiddels gesloopt.

Samen met de 747-100 bezat Pan Am de -200B, 200C en 200F. De Amerikaanse luchtvaartkrachtpatser was ook de eerste die met de 747SP (Special Performance ) vloog . Dit model was een verkorte versie die werd geproduceerd voor langere afstanden.

Sinds de start van het programma in de jaren zestig zijn er meer dan 1.560 747's gebouwd. De laatste eenheid van de serie wordt in oktober 2022 geleverd, met als eindklant Atlas Air . In de passagiersruimte houdt de 747-8 de familieactiviteiten grotendeels gaande , met onder meer Lufthansa, Korean Air, Air China en verschillende overheidsdiensten die het model besturen. Air China, Air India, Asiana Airlines, Atlas Air, Lufthansa, Mahan Air en Rossiya Airlines hebben de laatste tijd ook de ooit zo populaire 747-400 gevlogen.

Van de 747-100 werden in totaal 168 exemplaren geproduceerd. Van deze builds zijn er 167 aan klanten geleverd. Deze variant is nog steeds in gebruik. De Iraanse luchtmacht heeft namelijk een vrachtmodificatie. De afdeling onderhoudt ook de -200C en 200F. Over het leger gesproken, de 747 heeft sinds 1990 de beroemde rol van Air Force One vervuld . Deze titel is de officiële roepnaam van de luchtverkeersleiding voor een vliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht dat de Amerikaanse president vervoert.

Over het algemeen is de 747, samen met andere quadjets in de industrie, uit de mode geraakt voor efficiëntere twinjets. Desalniettemin is de Queen of the Skies een favoriet onder de luchtvaartgemeenschap, wat voor velen een gevoel van nostalgie en trots geeft. Met meer dan vijf decennia in dienst is de 747 echt een icoon en zal hij nog tientallen jaren een erfenis nalaten.