Voorkom smartphonestress met deze   11 slimme tips

Waar zou je zijn zonder jouw smartphone? Is jouw mobiele telefoon ook jouw beste ‘vriend’? Zoals in iedere relatie kunnen er op den duur spanningen ontstaan. Hoe voorkom je een smartphone verslaving? Lees in dit artikel hoe jij controle blijft houden in een wereld van digitale verleidingen.

Smartphonestress is een groeiend probleem

Voor menigeen voelt het vergeten van hun smartphone bijna hetzelfde als vergeten adem te halen. Je smartphone is je contactpunt met de buitenwereld, je agenda, je wekker, je doet er betalingen mee en zet er misschien zelfs je verwarming mee aan en uit. Als je je verveelt, speel je ermee en ’s avonds in bed bekijk je er nog een paar filmpjes op. Oh ja, en je belt ermee.

Al langer klinken geluiden dat een smartphone stress zou veroorzaken en een schadelijke invloed op de gezondheid heeft. Psychische gevaren zijn bijvoorbeeld het dwangmatig checken van e-mails, berichten en allerlei accounts zoals Facebook, Twitter, Instagram of LinkedIn. Wanneer een bericht binnenkomt, kunnen mensen zich verplicht of gedwongen voelen om hem te lezen en te beantwoorden.

Verslaafd voor je het weet

Jouw smartphone kan ook een verslavende werking hebben. Het schijnt dat maar liefst 10-12% van de smartphonegebruikers verslaafd is aan zijn of haar mobiel. Ze kunnen de hele dag door niet stoppen met op hun mobiel kijken. Het kan zijn dat iemand zelfs ’s nachts wakker wordt en de telefoon pakt om mails te lezen, filmpjes te kijken et cetera. Dat is ook niet zo vreemd, want een smartphone geeft onmiddellijke behoeftebevrediging. Als je behoefte hebt aan afleiding, heb je zo een filmpje of leuke Facebookpagina gevonden. Als je graag aandacht wilt, dan stuur je een paar appjes en hebt binnen de kortste keren reactie.

Met andere woorden: je wordt steeds direct ‘beloond’. Het hormoon dat hierbij vrijkomt, heet dopamine. Het zorgt voor een plezierervaring en maakt dat iemand steeds weer op zoek gaat naar dezelfde prettige ervaring. Dit hormoon houdt ook verband met andere verslavingen. De verslaving aan een smartphone wordt weleens vergeleken met een gokverslaving. Omdat de prikkels op onverwachte momenten binnenkomen, sluipt de verslaving er in voordat je het in de gaten hebt.

Andere stressfactoren die je moet kennen

Een mobiele telefoon kan je ook afleiden, bijvoorbeeld op je werk of in het verkeer. (Op het werk kan het ook een bron van stress zijn voor een werkgever, die soms veel betaalde werktijd verloren ziet gaan aan smartphonegebruik door werknemers …!). Een telefoon die aan staat, is bovendien een constante bedreiging voor je rust, want iedereen kan op ieder moment inbreken. Ook dit kan stress opleveren. Daarnaast remt het blauwe licht van een smartphone het slaaphormoon, waardoor je nachtrust verstoord kan raken. We komen hier verderop nog op terug.

Stralen is balen

De straling die een smartphone afgeeft, blijkt echter ook een belangrijke stressfactor te zijn. Twee Amerikaanse onderzoekers hebben vastgesteld dat dit invloed heeft op de cellen in ons lichaam. Door de elektromagnetische straling treedt er een stressreactie van de cellen op. Er kan ook DNA-schade door ontstaan. Bovendien wordt de straling in verband gebracht met depressie en andere psychische aandoeningen. Het onderzoek liet verder zien dat ook straling de productie van het slaaphormoon melatonine verstoort.

Er zijn verschillende stralingsfrequenties die een apparaat kan uitzenden. Voor wifi wordt hoofdzakelijk een microgolf-frequentie van 2,45 GHz gebruikt, evenals voor de magnetron trouwens. Naast het gebruik thuis, worden steeds meer van dit soort wifi-zenders in openbare ruimten geplaatst. Denk aan bibliotheken, winkelcentra, treinen et cetera. Ook bepaalde computerspelletjes werken dankzij een wifi-verbinding, evenals apparaten op kantoor en in het huishouden. In een uitgebreid onderzoek dat begin dit jaar verscheen[1], werden ruim 100 studies vergeleken die de uitwerking van deze veelgebruikte stralingsfrequentie hebben onderzocht.

Uit deze vergelijkingsstudie kwam een unaniem beeld naar voren dat de wifistraling die ook door je smartphone wordt uitgezonden, allerlei schadelijke gevolgen heeft voor zowel je psychische als fysieke gezondheid. Belangrijk om te noemen is dat de sterkte van de straling in alle gevallen onder de wettelijk toegestane hoeveelheid lag. In diverse studies werd het reeds hierboven genoemde effect van ‘celstress’ genoemd. Ook kwam naar voren dat de gifstoffen die je cellen aanmaken als reactie op de straling, een negatieve uitwerking hebben op het vermogen om te leren, dingen te onthouden, je aandacht en je gedrag.

Liever aan de kabel

Verder blijkt de straling een bedreiging te zijn voor de vruchtbaarheid, de hersenen en het DNA. Ook is het kankerverwekkend. Andere risico’s hebben betrekking op bijvoorbeeld het hart, de lever en de schildklier. Eén van de oplossingen die deze studie aandroeg, was dan ook het zoveel mogelijk gebruik maken van kabels in plaats van draadloos internet. Het negatieve effect op het leren, geheugen en gedrag maakte dat men scholen aanraadde om alle toepassingen met wifi te verwijderen uit de scholen. Een andere studie die de uitwerking van de wifistraling uit smartphones op het hart en de hersenen onderzocht, vond een verband met zeldzame vormen van hart- en hersentumoren.

Je wordt er niet bepaald vrolijk van als je leest wat de straling vanuit je telefoon allemaal doet met je lichaam. Op www.slapen.com worden ook nog enkele redenen genoemd waardoor een mobieltje stress kan veroorzaken. We noemden al het dwingende effect van berichtjes en dergelijke, waarbij je je verplicht kunt voelen om ze meteen te lezen en te beantwoorden. Mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel kunnen makkelijk in de verleiding komen om toch nog even iets op te zoeken voor hun werk of vast de stukken te lezen voor de vergadering van morgen. Maar denk bijvoorbeeld ook aan verhitte discussies of zelfs ruzies via Facebook of een ander medium. Ook hierdoor kan je telefoon een bron van stress zijn.

Je ligt er wakker van

Er lijkt bovendien een verband te zijn tussen het gebruik van mobieltjes en nachtmerries of wakker liggen ’s nachts. Eén van de redenen noemden we al, namelijk dat het blauwe licht ervoor zorgt dat het slaaphormoon melatonine wordt afgebroken. Hierdoor voel je je minder slaperig en val je minder makkelijk in slaap.

Een andere reden is dat veel mensen nog even een paar dingen op hun smartphone bekijken voordat ze gaan slapen. Het idee is dat dit ontspannend werkt, maar dat blijkt nou juist niet zo te zijn. Het zien van je mailbox herinnert je bijvoorbeeld aan zaken die je nog moet doen, berichten die je leest kunnen emoties oproepen en ook op andere manieren stimuleer je je hersenen om weer actief te worden. Het gevolg is dat je helderder wordt, in plaats van slaperiger. Beter is het om zo min mogelijk prikkels om je heen te hebben, zodat je in rust kunt gaan slapen. Ook dit kan veel stress voorkomen.

Wat kun je eraan doen?

Wat kun je nu doen om het stressvolle effect van je mobieltje te beperken? Laten we eerst eens kijken naar hoe je die stress-veroorzakende straling kunt verminderen.

• Less is more. De allereerste tip, die mogelijk voor wat zuchten en steunen zorgt bij jou: gebruik je smartphone zo min mogelijk….(Duhh, zouden mijn dochters zeggen).
• Houd je telefoon ook zo min mogelijk tegen je lichaam. Neem de telefoon mee in je tas als je ergens naartoe gaat en leg hem -als dat mogelijk is- bij je vandaan als je ergens binnen bent. (Maar leg bijvoorbeeld ook een iPad op tafel in plaats van op schoot.)
• Gebruik air-tube oortjes of de luidspreker tijdens het bellen. Als dat niet mogelijk is, houd de telefoon dan een paar centimeter bij je oor vandaan, dus niet tegen je hoofd. Gebruik zoveel mogelijk een vaste telefoon met kabel. Ook kun je ervoor kiezen om je telefoon naar je huislijn door te schakelen zodra je thuis bent.
• Wifi is een bron van straling en daardoor van stress. Gebruik daarom zo min mogelijk wifi op je telefoon. Op Google Android smartphones is het mogelijk om wifi automatisch te laten uitschakelen op het moment dat het beeldscherm uit gaat.
• Zet je telefoon uit als je gaat slapen en leg hem het liefst ook in een andere ruimte neer. Mocht je hem echt als wekker nodig hebben, zet hem dan op de vliegtuigstand.
• Een belangrijke tip is ook om je mobiele telefoon zo min mogelijk te gebruiken in kleine, metalen ruimtes. Denk aan een lift, maar ook een bus, trein of … de auto! Door de metalen constructie om je heen kaatsen de stralingsgolven als het ware heen en weer, waardoor je er nog meer aan wordt blootgesteld.
• Is je vaste telefoon ook draadloos en wil je dat graag zo houden? Gigaset biedt zogenaamde ‘Eco-DECT telefoons’. Deze zijn 100% stralingsvrij als ze stand-by staan en wanneer je ermee belt, verlaagt de telefoon de straling met zo’n 80%. Schakel ook wifispots uit. Voor wie over dat laatste een uitleg wil: klik hier.
• Zet ’s nachts je wifi uit. En gebruik een stralingsarme router. Deze geeft wel 90% minder straling af.
• Bel zo min mogelijk als je weinig bereik hebt. De telefoon gaat dan nog harder ‘zijn best doen’ om verbinding te maken en geeft hierdoor extra veel straling af.
• Gebruik altijd zoveel mogelijk een internetkabel en zo min mogelijk draadloze verbindingen.
• Kinderen zijn kwetsbaarder voor straling dan volwassenen. Hun dunnere schedel maakt dat straling vanuit telefoon dieper de hersenen binnendringt. Zorg er dus voor dat kinderen zo min mogelijk mobiel bellen.

Nog andere stralingsbronnen

Goed om te weten is dat er naast de smartphone dus ook andere stralingsbronnen in huis zijn, die hetzelfde effect hebben. Wel is hun effect waarschijnlijk minder, omdat je deze apparaten vaak korter en minder dicht bij je in de buurt hebt. Voorbeelden zijn een laptop, (spel)computer, tablet, draadloze printer, wifi router, dect telefoon, smart tv, slimme meter en slimme thermostaat, magnetron, inductiekookplaat, slimme wasmachine of -droger en de zender en ontvanger van de babyfoon. Voor al deze apparaten geldt hetzelfde: zo min mogelijk gebruiken, zo ver mogelijk bij je vandaan houden en als het kan ’s nachts uitschakelen.

Meten is weten

Als je merkt dat je smartphone een verslavende werking op je heeft, doe er dan echt iets aan. Er bestaat bijvoorbeeld een  ‘BreakFree’ app die precies bijhoudt hoe vaak je de telefoon ontgrendelt, hoeveel minuten (of uren …) je op je telefoon besteedt, etc. Door het voor jezelf visueel te maken, groeit ook het bewustzijn dat je niet goed bezig bent. En daarmee hopelijk de motivatie om er iets aan te doen. Stel grenzen aan het gebruik van je mobiel. Zet hem ook periodes uit en betrek mensen die je vertrouwt in jouw battle tegen smartphoneverslaving en smartphone-stress.

Wat je verder nog kunt doen, is ervoor zorgen dat je een telefoon hebt die zo min mogelijk straling afgeeft. Alhoewel geen enkele smartphone qua straling goed is voor je gezondheid, zitten er wel grote verschillen tussen. Zoek hier eens naar op internet, er zijn beslist lijsten te vinden met stralingsarme telefoons.

Als laatste nog een tip: eet ook gezond. Op deze manier versterk je het vermogen van het lichaam om de schade door straling te herstellen. Antioxidanten zijn hiervoor belangrijk. Ook hierover kun je veel op het internet vinden.

Al met al geen vrolijk verhaal. Ik wil beslist jouw digitale vriend(in) niet afpakken. Maar ik gun je een leven met zo min mogelijk stress. Stralen kan je op zoveel verschillende manieren, daar heb je niet altijd een wifi-verbinding voor nodig.

Welke suggesties heb je voor de andere lezers van deze blog? Deel ze hieronder in het reactievak.

Ik waardeer het wanneer je dit artikel verspreid onder je vrienden, door middel het klikken op een van de social mediaknoppen.